Địa hình quận Đống Đa tương đối bằng phẳng. Trước có nhiều ao, đầm nhưng cùng với quá trình đô thị hóa đã bị lấp. Quận có hai sông nhỏ chảy qua là sông Tô Lịch và sông Lừ. Phía đông có một vài gò nhỏ, trong đó có gò Đống Đa.
Đường đi lối lại cũng uốn lượn và ăn theo dòng chảy của các con sông nên ảnh hưởng khá lớn, hệ thống hồ nước cũng tạo nên cảnh quan cho khu vực hạn chế tình trạng ôi nhiễm bụi.
Các dự án đường sắt đô thị đi qua địa bàn quận là các tuyến số 1 (Ngọc Hồi - Yên Viên), tuyến số 2 (Nội Bài - Thượng Đình), tuyến số 2A (Cát Linh - Hà Đông), tuyến số 3 (Trôi - Nhổn - Yên Sở), tuyến số 5 (Hồ Tây - An Khánh), trong đó tuyến số 3 đoạn Nhổn - Ga Hà Nội (một phần của tuyến Trôi - Nhổn - Yên Sở) hiện đang được thi công. Có bến xe Kim Mã với các tuyến xe bus như 90 chạy từ Kim Mã ra sân bay Mỹ Đình, tuyến 34,22,32 chạy qua.
Có xe bus nhanh BRT tuyến từ bến xe Yên Nghĩa đến bên xe Kim Mã, có bus 01 chạy từ bến xe Yên Nghĩa đi bến xe Gia Lâm, bus số 02 từ Trần Khánh Dư đi bến xe Yên Nghĩa, bus 107A từ bến xe Kim Mã đi Làng văn hóa các Dân tộc tại Đồng Mô Sơn Tây, hay 107B đi Hương Sơn, Chùa Hương.
Khu vực quận có các công viên như Công viên Đống Đa ( chính là khu vực Gò Đống Đa), công viên Thống Nhất, công viên mùng 1 tháng 6 và khuôn viên Vườn hoa Văn Miếu – Quốc Tử Giám. Đầu tiên là công viên Đống Đa, công viên này được thành lập trên cơ sở khu vực gò Đống Đa ngày nay. Công trình được chia làm 2 khu vực, gồm khu vực tượng đài, nhà trưng bày và khu vực gò trông ra phố mang tên Đặng Tiến Đông. Đặng Tiến Đông là 1 tướng của vua Quang Trung, đã chỉ đạo trực tiếp tạo ra trận “Rồng lửa” gồm hàng ngàn bó rơm tẩm dầu của nhân dân vùng Khương Thượng (ngày ấy gò Đống Đa thuộc vùng Khương Thượng). Nhờ chiến thắng của Đặng Tiến Đông mà đại quân của Vua Quang Trung từ Ngọc Hồi xông lên, giải phóng kinh thành làm nên trận chiến thắng Ngọc Hồi – Đống Đa lừng lẫy và nay trở thành một địa chỉ đỏ cho rất nhiều người dân cung như du khách ghé thăm để thư giãn dưới tán lá xanh bình luận về trận đấu năm xưa.
Vườn hoa Quốc Tử Giám nằm ở vị trí ngay ngoài cổng gần đó là vườn Giám có rất nhiều cây cổ thụ lâu năm, còn khu vực cạnh hai bên lối vào Văn Miếu được trồng khá nhiều loài hoa tạo ra cảnh quan trong xanh đối diện cổng văn miếu chính là khu vực hồ văn, hiện nay được sử dụng là nơi diễn ra các hoạt động trò chơi dân gian dịp cuối tuần và các ngày lễ quan trọng của đất nước.
Công viên Thống Nhất, là một trong hai công viên lớn nhất Hà Nội diện tích lên đến 50ha, khuôn viên công viên có hồ Bảy Mẫu, diện tích hồ đúng như tên gọi – Bảy Mẫu. Công viên có một điểm đặc biệt nữa là xung quanh có rất nhiều cổng để đi vào nằm trên mặt đường của các con phố như Trần Nhân Tông, Nguyễn Đình Chiểu, Đại Cồ Việt và Lê Duẩn. Khu vực rộng rãi này còn là nơi thường xuyên diễn ra các hội chợ như hội chợ sách, hội chợ về các mặt hàng khuyến mãi. Là địa chỉ đỏ cho các hoạt động vui chơi ngoài trời, là thời gian thư giãn bởi mật độ cây xanh trong công viên khá nhiều, mát mẻ.
Nằm gần đại học Bách Khoa, đại học Xây Dựng, rạp xiếc trung ương, gần các bến xe bus khá thuận tiện cho người dân di chuyển tới công viên vui chơi. Và ngay cổng mặt đường Trần Nhân Tông cũng có một bãi xe dành cho các phương tiện xe bus, xe Việt Thanh vận chuyển khách ra khu vực sân bay.
Các lòng hồ tại quận Đống Đa có thể kể tên như có hồ Ba Mẫu một hồ nước ngọt có tuyến đường sắt Yên Viên – Ngọc Hồi chạy trên trục đường Lê Duẩn; hồ Kim Liên đang được đầu tư cải tạo lại; hồ Xã Đàn hồ nước nhỏ dịu mát những ngày nắng nóng tại khu vực xung quanh Hà Nội ; hồ Đống Đa hay còn gọi là hồ Hoàng Cầu,lòng hồ rộng được coi là lá phổi cho dân cư xung quanh; hồ Văn Chương. Đa phần các hồ đều có các khu tập thể cũ bao quanh như một máy điều hòa khổng lồ cho địa bàn dân cư sinh sống.
Các phường phía nam của Đống Đa là những khu dân cư tập trung với những khu nhà chung cư được xây dựng sớm nhất của Hà Nội như Phương Mai, Kim Liên, Trung Tự, Khương Thượng, Nam Đồng. Mang kiến trúc của các thế hệ trước, mang nhiều nét lịch sử từ những thập niên 60. Với ghề cắt tóc dạo dọc vỉa hè các bức tường của khu tập thể cũ này khá hay. Hiện nay kiến trúc của quận hiện tại đang nhằm vào đề án thực hiện việc xây dựng lại các chung cư cũ. Dần dần xuất hiện nhiều dự án chung cư mới từ chung cư giá rẻ đến chung cư cao cấp bởi vị trí đắc địa với các tuyến đường có lưu lượng mật độ người qua lại cao, có các đầu nút giao thông như Ngã Tư Sở, Đường Láng cùng nhiều tiện ích phục vụ nhu cầu của cư dân.
Một số chung cư nổi bật của quận như chung cư Vinhomes Nguyễn Chí Thanh nằm ngay mặt đường tuyến Nguyễn Chí Thanh và Chùa Láng; chung cư Mipec Tower trên đường Tây Sơn; chung cư Mon Central 29 Láng Hạ; chung cư Hongkong Tower Đê La Thành; chung cư Oriental Plaza 16 Láng Hạ tổ hợp dự án căn hộ cao cấp kết hợp với trung tâm thương mại mua sắm; chung cư Hoàng Cầu SkyLine 36 Hoàng Cầu thuận lợi di chuyển đến nhiều vị trí trong thành phố, khu vực nằm ngay cạnh lòng hồ Đống Đa tạo lên nguồn khí trong lành; chung cư The Artemis 3 Lê Trọng Tấn; chung cư cao cấp 88 Láng Hạ ngay trục đường trung tâm thuận liện mua sắm, trường học, bệnh viện; chung cư Tân Hoàng Minh tại Hoàng Cầu được xây dựng theo phong cách tân cổ điển và tổ hợp Capital Garden vị trí đắc địa cơ sở hạ tầng đồng bộ.
Đây là khu vực mà quán ăn tập trung cũng khá nhiều đồ ăn phong phú, như quán Lương Sơn Quán số 173 Thái Hà là một trong những quán ăn ngon nhất ở quận Đống Đa. Quán sở hữu không gian được thiết kế giống như một phim kiếm hiệp với rất nhiều góc chụp ảnh đẹp. Với 3 tầng rộng rãi, Lương Sơn Quán khá thích hợp cho những buổi tụ tập đông người. Với các món ăn mang hương vị đồng quê như gà nướng tiêu, xôi chim, dạ dày xào, gà đắp đất, nai nướng sả, khoai lang chiên, mang xào nấm hay sườn nướng.
Quán Hẻn Quán đại chỉ tại Hoàng Cầu và Xã Đàn không gian hòa với thiên nhiên, với các món ăn như bò một nắng, muối kiến, bắp bò Tứ Xuyên, phá lẩu, bánh tráng cuốn thịt heo, dải lợn nướng lá móc mật đồ ăn đậm đà.
Một số quán ăn khác như Quán Sành số 8, ngõ 97 Phạm Ngọc Thạch. Bánh Canh Ghẹ 69 Ô Chợ Dừa. Cạp – Seafood số 101B D2 Đặng Văn Ngữ. Quán Nấm Việt Hà Thành số 6A Ô Chợ Dừa. Súp Cua Hoa tại số 151 Ô Chợ Dừa các món chủ đạo liên quan đến cua, ghẹ, đồ ăn hải sản.
Đồ ăn vặt tại Xã Đàn khá nhiều có thể kể qua như phở cuốn ngũ sắc; bỏng khói, kem nhúng; trà sữa Nhật Bản; xôi xoài lá nếp; bánh mặn Mexico; chè bơ caramen rau câu phô mai.
Các quán ốc ngon như Ốc Hường xinh phố An Trạch, Ốc luộc chùa Láng , hay như quán ốc vừa ăn vừa được nghe chủ quán kéo violin phố Thái Hà, Ốc Tú Linh phố Tây Sơn…
Khu vực này là một trong những quận có trình độ dân trí cao, đa phần là cán bộ công viên chức nhà nước, mật độ dân số rất đông, khoảng hơn 32.000 người/km².
Đa phần các hộ gia đình khu vực phía mặt đường đều kinh doanh buôn bán hoặc cho thuê, nhiều cửa hàng tiện ích xung quanh. Khu vực này giàu giá trị tinh thần, có Văn Miếu – Quốc Tử Giám được coi là trường đại học đầu tiên của Việt Nam, có các điểm đến tâm linh như Chùa Bộc, Chùa Láng và đặc biệt là Chùa Phúc Khánh. Đình Kim Liên, nhà thời Thái Hà, nhà thờ Hàng Bột.
Quận có ga Hà Nội ( đường sắt Bắc –Nam) phố Lê Duẩn , có sân vận động Hàng Đẫy phố Nguyễn Thái Học. Các trung tâm thương mại như Lotte Mart Mipec Tây Sơn, Vincom Nguyễn Chí Thanh, Vincom Phạm Ngọc Thạch. Bệnh viện lớn như bệnh viện Bạch Mai, bệnh viện Việt – Pháp…
Khu vực tập trung các trưởng điểm cấp 3 của Hà Nội, các trường đại học lớn tại đây. Hệ thống trường trung học phổ thông như trường Kim Liên, trường Lê Quý Đôn, Đống Đa, Hoàng Cầu, Quang Trung, Phan Huy Chú. Trường đại học có Đại học Luật Hà Nội, Đại học Ngoại Thương, Học viện Ngoại Giao, Học viện Ngân Hàng, Đại học Y Hà Nội, Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam, Đại học Văn hóa Hà Nội, Đại học Văn hóa – Nghệ thuật Quân đội, Đại học Giao thông Vận Tải, Đại học Công Đoàn, Đại học Mỹ thuật Công nghiệp Hà Nội, Đại học Thủy lợi, Học viện Hành chính, Học viện Phụ nữ Việt Nam. Có thể nói hầu hết các thủ khoa miễn Bắc đều tập trung chủ yếu trên địa bàn quận. Trình độ dân trí khá cao.
