Lễ tất niên là một trong những phong tục tập quán lâu đời và là nét đẹp văn hóa của người Việt. Đây là lễ nhằm đánh dấu sự kết thúc một năm cũ, chuẩn bị bước sang năm mới. Trong lễ cúng cuối năm không thể thiếu văn khấn tất niên để tưởng nhớ các vị thần linh, cầu mong cho một năm mới suôn sẻ, thuận lợi và gặp nhiều may mắn. Cùng Mogi tìm hiểu văn khấn tất niên chiều 30 tết qua bài viết dưới đây.
Cúng tất niên là gì?
Cúng tất niên là một nghi lễ quan trọng vào dịp cuối năm. Thời gian cúng tất niên sẽ tùy mỗi gia đình, thường mọi người sẽ chuẩn bị lễ cúng tất niên vào ngày cuối cùng của năm (tức 30/12 Âm Lịch, vào năm thiếu thì sẽ tiến hành vào ngày 29/12 Âm Lịch). Trong lễ cúng tất niên sẽ có văn khấn cúng tất niên với ý nghĩa tưởng nhớ đến tổ tiên và tổng kết một năm cũ đã qua, chào đón những điều tốt đẹp trong năm mới.
Trong ngày cúng tất niên, gia đình thường bày mâm cỗ thịnh soạn để cám ơn những vị Thần, Phật, tổ tiên đã phù hộ cho cả gia đình trong năm cũ. Ngoài ra tất niên còn là dịp đoàn viên, sum họp của gia đình. Đây là khoảnh khắc mà tất cả các thành viên đều tụ họp, quây quần bên nhau cùng chào đón năm mới.
Tham khảo: Văn Cúng Gia Tiên Đầy Đủ Nhất Và Cách Sắm Lễ Chuẩn
Mâm cúng tất niên gồm những gì?
Tùy vào văn hóa phong tục của các vùng miền, điều kiện kinh tế của mỗi gia đình mà có sự bày biện mâm cúng tất niên khác nhau. Dưới đây là mâm cỗ cúng tất niên đặc trưng ở ba miền:
Mâm cỗ cúng tất niên miền Bắc
Mâm cỗ cúng tất niên miền Bắc thường gồm có 4 bát, 4 đĩa. Cỗ lớn thì 6 bát, 6 đĩa hoặc 8 bát, 8 đĩa; hoặc cũng có những mâm cỗ phải xếp cao hai ba tầng. Một số món đặc trưng thường có trong mâm cỗ cúng tất niên của người miền Bắc như:
- Thịt gà
- Thịt lợn
- Giò, chả quế
- Đĩa xôi gấc
- Bánh chưng
- Hành muối
- Nem rán
- Móng giò hầm măng
- Miến nấu lòng gà
- Bát mọc nấm thả
Một số gia đình còn thêm một số món tùy theo khẩu vị khác như thịt đông, nộm, gà tần…
Đọc thêm: Mẫu Bài Cúng Ngoài Sân, Văn Khấn Chung Thiên Ngoài Trời Chuẩn
Mâm cỗ cúng tất niên miền Trung
Mâm cỗ cúng tất niên của người miền Trung khá đơn giản với những món ăn đặc trưng sau:
- Thịt gà
- Thịt lợn
- Giò lụa
- Bánh chưng/bánh tét
- Đĩa dưa muối
- Măng khô
- Miến xào
- Chả ram
Mâm cỗ cúng tất niên miền Nam
Mâm cỗ cúng tất niên của người miền Nam có đôi chút khác biệt với những món ăn đặc trưng của miền Nam như:
- Bánh tét
- Đĩa củ cải
- Canh măng nấu (dùng măng tươi)
- Canh khổ qua nhồi thịt
- Thịt kho tàu
- Gỏi tôm thịt
- Thịt lợn luộc
- Dưa giá
- Nem, chả giò
- Củ kiệu
Tìm hiểu thêm: Bài Cúng Xe Hàng Tháng Đầy Đủ Và Cách Sắm Lễ Chuẩn Nhất
Văn khấn tất niên trong nhà
Văn khấn theo Tết Cổ Truyền Việt Nam
Bạn có thể tham khảo bài văn khấn tất niên theo Tết Cổ Truyền Việt Nam như bài bên dưới:
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.
Con kính lạy ngài Kim niên Đương cai Thái Tuế chí đức tôn thần.
Con kính lạy các ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương.
Con kính lạy ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa tôn thần.
Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ Thổ, Long mạch, Tài thần, Bản gia Táo quân, cùng tất cả các vị thần linh cai quản trong xứ này.
Con kính lạy chư gia Cao tằng Tổ khảo, Cao tằng Tổ tỷ, Tiên linh nội ngoại họ ……………..
Hôm nay là ngày 30 tháng Chạp năm Nhâm Dần
Tín chủ (chúng) con là:……………………………………………………………………….
Ngụ tại:…………………………………………………………………………………………..
Trước án kính cẩn thưa trình: Đông tàn sắp hết, năm kiệt tháng cùng, xuân tiết gần kề, minh niên sắp tới.
Chúng con cùng toàn thể gia quyến sắm sanh phẩm vật hương hoa, cơm canh thịnh soạn, sửa lễ tất niên, dâng cúng Thiên địa Tôn thần, phụng hiến tổ tiên, truy niệm chư linh.
Theo như thường lệ tuế trừ cáo tế cúi xin chư vị tôn thần, liệt vị gia tiên, bản xứ tiền hậu chư vị hương linh giáng lâm án toạ, phủ thùy chứng giám, thụ hưởng lễ vật phù hộ cho toàn gia lớn bé trẻ già bình an thịnh vượng luôn luôn mạnh khoẻ, mọi sự bình an, vạn sự tốt lành, gia đình hoà thuận.
Thành tâm bái thỉnh, cúi xin chư vị tôn thần và gia tiên nội ngoại chứng giám phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần, 3 lạy)
Tham khảo tại: Vietnamnet.vn
Có thể bạn quan tâm: Văn Khấn Bao Sái Bàn Thờ Và Ý Nghĩa Bao Sái Bàn Thờ Dịp Tết Nguyên Đán
Văn khấn Nôm truyền thống
Bạn có thể tham khảo bài văn khấn tất niên theo Nôm truyền thống như bài bên dưới:
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư phật mười phương.
Kính lạy ngài Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.
Con kính lạy ngày Đông Trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân.
Con kính lạy Thần tài vị tiền.
Con kính lạy các ngài Thần linh, Thổ địa cai quản trong xứ này.
Tín chủ con là …………………………………………….
Ngụ tại………………………………………………….
Hôm nay là ngày…… tháng……. năm……..
Tôi chủ thành sửa biện, hương hoa, lễ vật, kim ngân, trà quả và các thứ cúng dâng, bầy ra trước án kính mời ngài Thần Tài tiền vị.
Cúi xin Thần Tài thương xót tín chủ, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật phù trì tín chủ chúng con an ninh khang thái, vạn sự tốt lành, gia đạo hưng long thịnh vượng, lộc tài tăng tiến, tâm đạo mở mang, sở cầu tất ứng, sở nguyện tòng tâm.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần, 3 lạy)
Tham khảo tại: Battrangnews.com
Xem thêm: Văn khấn thần Tài và những lưu ý để tiền vào ào ào như nước
Văn khấn tất niên ngoài trời
Bạn có thể tham khảo bài văn khấn tất niên ngoài trời như bài bên dưới:
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Kính lạy: Hoàng Thiên hậu Thổ chư vị tôn Thần.
Ngài Kim niên đương cai Thái tuế chí đức tôn Thần .
Ngài bản cảnh Thành Hoàng chư vị đại Vương .
Ngài bản xứ Thần linh Thổ địa. Ngài định Phúc Táo quân. Các Ngài Địa Chúa Long mạch Tôn Thần và tất cả các Thần linh cai quản trong khu vực này.
Hôm nay là ngày …… tháng Chạp năm ……….
Tín chủ chúng con là: …………………………………………………………………
Ngụ tại: ………………………………………………………………………………….
Trước Án tọa kính cẩn thưa trình: Đông tàn sắp hết, năm kiệt tháng cùng, xuân tiết gần kề, minh niên sắp tới.
Nay là ngày…. Tết, chúng con cùng toàn thể gia quyến sắm sanh phẩm vật hương hoa, cơm canh cụ soạn, sửa lễ Tất niên, dâng cúng Thiên Địa, Tôn Thần, phụng hiến Tổ tiên, truy niệm chư Linh.
Theo như thường lệ Tuế trừ cáo tế, cúi xin chư vị Tôn Thần, Liệt vị Gia tiên, bản xứ tiền hậu Chủ hương linh, giáng lâm án tọa, phù thùy chứng giám, thụ hưởng lễ vật, phù hộ cho toàn gia, lớn bé trẻ già, bình an thịnh vượng. Độ cho chúng con mọi duyên thuận lợi, công việc hanh thông. Người người được chữ bình an, tháng ngày được hưởng phần lợi lộc. Âm phù – Dương trợ, sở nguyện tòng tâm. Bốn mùa không hạn ách nào xâm, tám tiết có điềm lành tiếp ứng.
Dãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám …
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần, 3 lạy)
Tham khảo tại: Download.vn
Có thể bạn quan tâm: Bài Cúng Cô Hồn Tháng 7 Tại Nhà Đầy Đủ, Chi Tiết Nhất
Văn khấn cúng tất niên công ty
Bạn có thể tham khảo bài văn khấn tất niên công ty như bài bên dưới:
Nam Mô A Di Đà Phật!
Nam Mô A Di Đà Phật!
Nam Mô A Di Đà Phật!
Nam mô Đại từ đại bi Quán thế âm Bồ tát
Nam mô Đại từ đại bi Quán thế âm Bồ tát
Nam mô Đại từ đại bi Quán thế âm Bồ tát
Tín chủ con tên là… tại…
Hôm nay ngày… tháng chạp năm… Âm lịch
Tín chủ con đại diện cho công ty… xin được thành tâm sửa biện hương hoa, chuẩn bị đèn nến, hoa trà dâng lên trước án. Qua năm… , chúng con xin được dâng lễ tạ ơn trên đã phù hộ độ trì cho công việc làm ăn của chúng con luôn được suôn sẻ, phát đạt, mọi sự bình an, may mắn. Một năm qua đi chúng con có gì thiếu sót, trần gian mắt thịt không rõ xin được các vị thần linh lượng thứ bỏ qua cho.
Nay con xin được đọc bài cúng Tất niên công ty cuối năm… để thành tâm kính lạy mời các ngài Hoàng Thiên, Hậu Thổ chư vi Tôn Thần, ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Phúc đức Tôn Thần, ngài Bản gia Thổ địa Long Mạch Tôn Thần, ngài tiền hậu Địa chủ Tài Thần, ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân và các Tôn thần cai quản trong khu vực này.
Kính lạy các ngài nghe thấu tâm can, chứng giám lòng thành, đáp lễ lời mời, thụ hưởng lễ vật và phù hộ độ trì cho toàn công ty chúng con luôn được bình an, toàn gia an lạc, việc làm ăn luôn được suôn sẻ, hanh thông.
Chúng con lễ bạc lòng thành, trước xin kính lễ tạ ơn, sau cúi xin các vị Chư Thần luôn chứng giám, độ trị phù hộ cho toàn công ty chúng con một năm mới an lành, phát lộc.
A Di Đà Phật! (3 lần, 3 lạy)
Tham khảo tại: hoatieu.vn
Ai là người đọc bài văn khấn tất niên cuối năm?
Người đọc văn khấn cúng tất niên cuối năm nên là gia chủ trong nhà. Khi thực hiện nghi thức cúng, thắp hương và đọc văn khấn tất niên cuối năm, gia chủ phải ăn mặc chỉnh tề, lịch sự và thành tâm cúng tế.
Tìm hiểu thêm: Văn Khấn Ông Hoàng Bảy Ngắn Gọn Chi Tiết Nhất
Giờ tốt để cúng tất niên 2024
Lễ cúng tất niên thường được diễn ra vào dịp cuối năm, tuy nhiên gia đình hoặc cơ quan có thể lựa chọn những ngày gần cuối năm thuận tiện để cúng tế. Ngày giờ tốt để cúng tất niên và đọc văn khấn tất niên 2024 có thể diễn ra vào những thời điểm sau:
- Ngày 26 tháng Chạp (tức 5/2/2024 Dương lịch), nhằm ngày Kỷ Hợi, tháng Ất Sửu, năm Quý Mão. Giờ đẹp: Ất Sửu (1h-3h), Mậu Thìn (7h-9h), Canh Ngọ (11h-13h), Tân Mùi (13h-15h), Giáp Tuất (19h-21h), Ất Hợi (21h-23h).
- Ngày 29 tháng Chạp (tức 9/2/2024 Dương lịch), nhằm ngày Nhâm Dần, tháng Ất Sửu, năm Quý Mão. Giờ đẹp: Canh Tý (23h-1h), Tân Sửu (1h-3h), Giáp Thìn (7h-9h), Ất Tỵ (9h-11h), Đinh Mùi (13h-15h), Canh Tuất (19h-21h).
- Ngày 30 tháng Chạp (tức 9/2/2024 Dương lịch), nhằm ngày Quý Mão, tháng Ất Sửu, năm Quý Mão. Giờ đẹp: Nhâm Tý (23h-1h), Giáp Dần (3h-5h): Thanh Long, Ất Mão (5h-7h), Mậu Ngọ (11h-13h), Kỷ Mùi (13h-15h), Tân Dậu (17h-19h)
Tham khảo: Bài khấn sửa nhà: Hướng dẫn sắm lễ vật, văn khấn đầy đủ, giữ tài lộc
Lưu ý khi cúng tất niên cuối năm
Thời gian thực hiện nghi lễ cúng tất niên cuối năm
Thời điểm chiều 30 Tết là thời gian hoàn hảo nhất để bày lễ cúng tất niên và đọc văn khấn tất niên cuối năm. Đây là lúc mà mọi công việc trong năm cũ đã kết thúc, nhà cửa đã dọn dẹp xong, những người đi xa vừa kịp trở về. Cả gia đình sẽ cùng chuẩn bị mâm cơm tối dâng cúng ông bà và quây quần ăn tối trước khi đón giao thừa mừng năm mới.
Đọc thêm: Cúng đất đai trong nhà đúng nghi thức và văn khấn chi tiết nhất
Không dùng hoa, quả nhựa khi dâng cúng
Cúng tất niên có thể không đúng ngày giờ nhưng vật phẩm dâng cúng thì nhất định không được sai. Dâng cúng hoa quả nhựa được xem là điều đại kỵ trong lễ cúng tất niên cuối năm nói riêng và các lễ cúng quan trọng khác nói chung. Đây bị xem là một hình thức phạm thượng, không thể hiện sự tôn trọng với ông bà tổ tiên.
Cách đặt hương và đèn, nghi thức thắp hương
Hương và đèn là hai lễ vật quan trọng bắt buộc phải có trên bàn thờ gia tiên. Theo quan niệm xưa thì hương và đèn là sợi dây gắn kết giữa hai thế giới âm – dương. Đặt hai cây đèn ở hai bên bàn thờ, tượng trưng cho mặt trời và mặt trăng. Bát hương đặt chính giữa bàn thờ để tượng trưng cho trục linh khí chính – nơi kết nối hai thế giới âm – dương.
Khi thắp hương nên thắp theo số lẻ 1, 3, 5, 7,… vì số lẻ đại diện cho dương khí, mang đến may mắn. Ngược lại thắp hương theo số chẵn 2, 4, 6… sẽ đại diện cho âm khí, không tốt cho cả gia đình. Vì thế khi cúng tất niên hay các dịp quan trọng thì thắp 3 nén hương sẽ là phù hợp nhất.
Tìm hiểu thêm: Văn Khấn, Bài Cúng Cửu Huyền Chuẩn Theo Phong Tục Người Việt
Cách bày mâm ngũ quả
Ngoài việc chuẩn bị mâm cỗ, văn khấn cúng tất niên 30 tết thì chuẩn bị mâm ngũ quả cũng là nghi thức quan trọng không thể thiếu trong ngày cúng tất niên. Ngũ quả tượng trưng cho 5 yếu tố quan trọng của trời đất gồm Kim – Mộc – Thủy – Hỏa – Thổ. Khi dâng cúng thì lễ vật phải tươi ngon, đẹp mắt. Mâm ngũ quả trong lễ cúng tất niên cuối năm còn tượng trưng cho thành quả lao động cả năm của con cháu dâng lên cho ông bà.
Mâm ngũ quả thường được đặt ở một góc bên phải hoặc bên trái của bàn thờ. Tránh đặt mâm ngũ quả ở chính giữa bàn thờ, vì đó là vị trí của bát hương. Đặt mâm ngũ quả ở giữa sẽ làm che đi mất trục linh khí của bát hương.
Xem thêm: Văn Khấn, Mâm Cúng Cô Hồn Mùng 2 Và 16 Hàng Tháng Chi Tiết Nhất
Vị trí đặt mâm cúng tất niên
Khi cúng tất niên cuối năm gia chủ thường phải chuẩn bị bài văn khấn cúng tất niên (văn khấn tất niên ngoài trời và văn khấn tất niên trong nhà), hai mâm cỗ. Một mâm cúng gia tiên đặt tại bàn thờ chính. Một mâm cúng trời đất đặt ở trước sân nhà. Mỗi mâm cỗ phải được bày biện đầy đặn, chỉn chu và có bài văn khấn lễ tất niên riêng.
Mâm cỗ mặn được đặt ở bàn thờ phụ hoặc trên một chiếc bàn nhỏ chữ nhật thấp hơn đặt trước bàn thờ chính. Mục đích nhằm giúp gia chủ dễ dàng dọn dẹp sau khi nghi lễ kết thúc. Một số gia đình thường dùng mâm cỗ chay thay cho mâm cỗ mặn, tùy vào quan điểm và tín ngưỡng khác nhau ở mỗi nhà để có sự bày biện, chuẩn bị mâm cỗ khác nhau. Riêng mâm ngũ quả, hương hoa, giấy tiến sẽ được đặt trên bàn thờ và sẽ thờ suốt Tết.
Kiêng kỵ sự đổ vỡ
Trong khi thực hiện nghi lễ cúng tế và đọc văn khấn cúng tất niên gia tiên rất kiêng kỵ sự đổ vỡ. Sự đổ vỡ đại diện cho những điềm dữ sắp xảy đến nên vào những thời khắc quan trọng như giao thừa, chuyển giao năm cũ và năm mới thì lại càng tránh xảy ra đổ vỡ.
Nếu nhìn theo góc độ thực tế thì trong tiệc tất niên thường có nhiều trẻ con và người lớn tuổi. Nếu để xảy ra đổ vỡ đồ đạc thì những mảnh vỡ thủy tinh, chén dĩa… sẽ gây nguy hiểm đến những đối tượng này.
Xem thêm: Văn Khấn Nhập Trạch Nhà Chung Cư Và Một Số Thủ Tục Quan Trọng
Không đùa cợt, ồn ào khi hành lễ
Trong khi cúng tế và đọc văn khấn cúng tất niên ngoài sân phải tuyệt đối giữ im lặng, không đùa cợt, ồn ào khi hành lễ. Bên cạnh yếu tố tâm linh thì đây còn là phép tắc quan trọng trong giao tiếp và ứng xử hàng ngày. Cúng tất niên được xem là một nghi lễ trang trọng, thành kính nên nếu cười đùa, nói chuyện, chửi tục, nói bậy… thì chẳng khác gì đang bất kính với ông bà tổ tiên và các bậc thần linh.
Trong lúc cúng tế, tránh gọi tên trẻ nhỏ vì dân gian cho rằng đây là thời điểm mà các hồn ma lang thang theo ông bà dạt vào nhà, nếu chúng nghe được tên trẻ nhỏ yếu bóng vía thì có thể làm hại đến trẻ.
Người hành lễ chính mặc trang phục gọn gàng, sạch sẽ
Người đứng ra cúng tế sẽ trực tiếp khấn vái và đọc văn khấn tất niên nên không chỉ cần sự thành kính mà còn người hành lễ cũng cần phải ăn mặc trang phục gọn gàng, sạch sẽ. Điều này đại diện cho sự thuần khiết, thanh sạch khi “giao tiếp” với cõi âm và chào đón ông bà trở về nhà.
Trên đây là tổng hợp những bài văn khấn tất niên 30 tết đúng chuẩn theo phong tục của người Việt Nam. Mogi hy vọng rằng bạn đọc đã hiểu thêm về văn khấn tất niên và có sự chuẩn bị tốt nhất cho nghi lễ quan trọng vào dịp cuối năm. Ngoài những bài viết hay về phong thủy, bạn đọc có thể tìm đọc thêm nhiều bài viết về bất động sản, mua bán nhà đất mới nhất được cập nhật mỗi ngày trên Mogi.
Xem thêm:
- Mua Bán Đất Toàn Quốc Giá Rẻ, Uy Tín, Chất Lượng
- Cho Thuê Văn Phòng Vị Trí Đẹp, Giá Rẻ, Có Bãi Đỗ Xe, An Ninh
- Cho Thuê Căn Hộ Giá Rẻ, Khu Vực An Ninh Cao, Vị Trí Thuận Lợi
