Lượng chung cư cao tầng ở Hà Nội, nhất là khu vực nội thành mọc lên dày đặc nhưng lại không đáp ứng những quy định về việc xây dựng chung cư dẫn đến tình trạng quá tải. Lỗi thuộc về chủ đầu tư công trình hay chế tài của thành phố chưa siết chặt?
Kẻ hở xuất hiện trong quá trình xây dựng nhà ở cao tầng
Được biết, những tiêu chuẩn cụ thể về phát triển công trình cao tầng khu vực nội đô Hà Nội đã được cơ quan quản lý ban hành từ nhiều năm qua. Nhưng đến năm 2013, Bộ Xây dựng ra Quyết định 212 hủy bỏ 169 tiêu chuẩn xây dựng, trong đó có tiêu chuẩn xây dựng Việt Nam (TCXDVN) 323:2004 “Nhà ở cao tầng – Tiêu chuẩn thiết kế”, chỉ giữ lại 20 tiêu chuẩn được cho là phù hợp và đến nay vẫn chưa có tiêu chuẩn mới thay thế.
Đại diện Bộ Xây dựng cho hay, nhà cao tầng được xây dựng lồng ghép trong kế hoạch phát triển nhà ở (theo số m2 sàn được cấp phép xây dựng), bị khống chế về chiều cao theo các chỉ tiêu và tiêu chí của quy chuẩn XDVN như tầng cao, khoảng lùi… Tuy nhiên, nhà cao tầng không được thống kê và phân loại riêng, chỉ được xây dựng theo quy trình đầu tư xây dựng cơ bản thông thường, tuân theo quy định pháp luật về quy hoạch, kiến trúc của Trung ương mà quan trọng nhất là quy chuẩn XDVN về quy hoạch xây dựng và các quy chế quản lý quy hoạch kiến trúc của địa phương.
Quy chuẩn XDVN (QCXDVN 01:2008/BXD) là quy chuẩn quan trọng nhất liên quan đến kiểm soát phát triển nhà cao tầng, trong đó có quy chuẩn về mật độ xây dựng dự án chung cư, tầng cao, giao thông, bãi đỗ xe …Nhưng QCXDVN 01:2008/BXD đã không còn hệ số sử dụng đất, các quy định bắt buộc về mật độ dân số thì không rõ. Kẽ hở luật pháp khi thực hiện xây dựng các công trình cao tầng sau xuất hiện từ đây.
Hiện nay, tình trạng xây dựng các chung cư Hà Nội cao tầng hỗn hợp tại khu vực trung tâm nội đô diễn ra rất nhiều tại các đô thị. Việc này dẫn đến nguyên nhân làm gia tăng áp lực lên hệ thống hạ tầng giao thông đô thị. Tuy nhiên, hệ thống văn bản pháp luật, quy chuẩn – tiêu chuẩn còn chưa đề cập rõ các vấn đề trên.
Do đó, cần có thêm các nghiên cứu tính toán quy định rõ các chỉ tiêu – tiêu chí với loại hình công trình cao tầng này để hạn chế đến mức thấp nhất tình trạng loạn xây dựng chung cư nội đô.
Siết chặt quy chuẩn – tiêu chuẩn xây dựng chung cư cao tầng tại Hà Nội
Theo Thạc sĩ Trần Thanh Ý, Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam cho biết, để tháo gỡ những bất cập, vướng mắc trong thiết kế, xây dựng nhà chung cư cao tầng, từng bước cần phải xây dựng hoàn chỉnh các quy chuẩn, tiêu chuẩn, định mức đối với nhà cao tầng, các quy định phải tiệm cận với yêu cầu thực tế, làm rõ những yêu cầu cần quản lý và phải có những chính sách phù hợp của Nhà nước và chính quyền địa phương.
Ngoài ra, với chính quyền, việc chấp thuận địa điểm xây dựng sẽ quyết định mục đích sử dụng đất tại địa điểm đó. Đây cũng là bước quyết định các chỉ tiêu cơ bản về quy hoạch và kiến trúc công trình như mật độ xây dựng, chiều cao công trình, đặc biệt là hệ số sử dụng đất nêu trong văn bản chấp thuận địa điểm xây dựng.
Ông Đỗ Viết Chiến, Tổng thư ký Hiệp hội Bất động sản Việt Nam cho rằng, những vấn đề hiện nay của việc xây dựng chung cư cao tầng ở Hà Nội không nằm ở khâu quy hoạch, mà do những bất cập trong khâu thực hiện quy hoạch và quản lý phát triển theo quy hoạch. Quy chuẩn xây dựng năm 2008 đã không đề cập đến chỉ số hệ số sử dụng đất (tổng sàn/ diện tích đất), mà chỉ kiểm soát chiều cao và mật độ trong phát triển nhà cao tầng, dẫn đến sự gia tăng dân số, áp lực lên hạ tầng.
Cho nên, việc cần làm hiện nay là rà soát lại quy hoạch Hà Nội khu vực nội đô lịch sử và khoanh vùng, cấm tuyệt đối xây dựng ở những khu vực cần bảo tồn như phố cổ, phố cũ, khu vực hồ Tây, hồ Gươm, thành cổ… Đưa ra quy định rõ những khu vực cho phép xây nhà cao tầng và phải áp dụng hệ số sử dụng đất để khống chế sự phát triển. Riêng đối với khu vực nội đô mở rộng cần yêu cầu thực hiện theo quy hoạch chi tiết và thiết kế đô thị đối với các dự án.
Ông Trần Ngọc Hùng, Chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam đã đưa ra 2 phương án giải quyết vấn đề quá tải trong xây dựng chung cư cao tầng ở Hà Nội, hạn chế tối đa sự gia tăng dân số cơ học vào nội đô:
Một là, khi cải tạo xây dựng chung cư cũ, dự án tiểu khu đô thị cần chú trọng xây dựng đồng bộ khu vực đó với các văn phòng, công trình phục vụ công cộng như nhà trẻ, mẫu giáo, chợ… để người dân không phải di chuyển ngang nhằm tránh ùn tắc giao thông.
Hai là, kiểm soát dân số ở khu vực đó bằng việc chỉ bán, cho thuê đối với những đối tượng có hộ khẩu thường trú ngay tại quận, huyện đó và cùng lắm là ngay quận bên cạnh.
DK (Tổng hợp)
