Khu công nghiệp là gì? Đây là khu vực tập trung nhiều doanh nghiệp sản xuất, chế biến với cơ sở hạ tầng đồng bộ nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế. Khu công nghiệp không chỉ tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp hoạt động mà còn góp phần giải quyết việc làm cho hàng triệu lao động. Cùng Mogi.vn khám phá chi tiết về khu công nghiệp, vai trò và sự khác biệt so với các mô hình kinh tế khác!
Khu công nghiệp là gì?
Theo Nghị định số 82/2018/NĐ-CP, khu công nghiệp (KCN) là khu vực có ranh giới địa lý xác định, chuyên về sản xuất hàng công nghiệp và cung cấp dịch vụ hỗ trợ sản xuất công nghiệp. KCN được thành lập và hoạt động theo các điều kiện, trình tự, thủ tục do Nghị định này quy định.

Khu công nghiệp có những đặc điểm nào?
Khu công nghiệp đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế, tạo điều kiện thuận lợi cho sản xuất công nghiệp và thu hút đầu tư. Mô hình này có những đặc điểm nổi bật như:
- Không có dân cư sinh sống: Môi trường làm việc được thiết kế chuyên biệt, đảm bảo an toàn lao động và hiệu suất sản xuất.
- Tập trung sản xuất và cung ứng dịch vụ công nghiệp: Hoạt động chính bao gồm chế biến, sản xuất hàng tiêu dùng, vật liệu xây dựng, logistic và nhiều lĩnh vực liên quan.
- Ưu đãi đầu tư hấp dẫn: Doanh nghiệp được hưởng chính sách miễn, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp và chi phí thuê đất, tạo điều kiện phát triển bền vững.
Hệ thống quản lý chuyên nghiệp: Mỗi khu công nghiệp có ban quản lý riêng với tư cách pháp nhân đầy đủ, tài khoản độc lập, con dấu in hình quốc huy và ngân sách từ Nhà nước để thực hiện nhiệm vụ quản lý.

Xem thêm: Cập nhật thông tin khu công nghiệp Tân Tạo, nơi thu hút hàng nghìn nhà đầu tư
Có bao nhiêu loại hình khu công nghiệp?
Mỗi loại hình khu công nghiệp sẽ có đặc điểm riêng, phù hợp với ngành nghề, quy mô và định hướng phát triển khác nhau. Doanh nghiệp cần hiểu rõ 6 loại hình khu công nghiệp dưới đây để lựa chọn môi trường phù hợp, giúp tối ưu hiệu quả sản xuất.
Khu chế xuất
Khu chế xuất là khu công nghiệp chuyên sản xuất hàng xuất khẩu, cung ứng dịch vụ cho sản xuất hàng xuất khẩu và hoạt động xuất khẩu. Khu vực này được quản lý theo cơ chế riêng, tách biệt với thị trường nội địa theo quy định về khu phi thuế quan, giúp tối ưu chi phí và thủ tục thương mại.

Khu công nghiệp hỗ trợ
Khu công nghiệp hỗ trợ tập trung vào sản xuất và cung ứng dịch vụ cho ngành công nghiệp hỗ trợ, đóng vai trò quan trọng trong chuỗi cung ứng sản xuất. Ít nhất 60% diện tích đất công nghiệp được dành cho các dự án đầu tư vào lĩnh vực này, góp phần nâng cao năng lực sản xuất trong nước và giảm phụ thuộc vào nhập khẩu linh kiện, vật liệu.

Xem thêm: Thông tin về khu công nghiệp Nam Tân Uyên đầy đủ và chi tiết cập nhật mới nhất
Khu công nghiệp chuyên ngành
Khu công nghiệp chuyên ngành chuyên sản xuất và cung ứng dịch vụ cho sản xuất sản phẩm thuộc một ngành, nghề cụ thể. Ít nhất 60% diện tích đất công nghiệp được dành cho các dự án đầu tư trong ngành, giúp tối ưu nguồn lực, tăng cường liên kết và thúc đẩy đổi mới công nghệ.

Khu công nghiệp sinh thái
Khu công nghiệp sinh thái hướng đến phát triển bền vững, tập trung vào sản xuất sạch hơn và tối ưu hóa việc sử dụng tài nguyên. Doanh nghiệp trong khu công nghiệp liên kết, hợp tác để thực hiện hoạt động cộng sinh công nghiệp, giảm thiểu tác động môi trường và nâng cao hiệu quả sản xuất.

Khu công nghiệp công nghệ cao
Khu công nghiệp công nghệ cao đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghệ, đặc biệt là các lĩnh vực công nghệ cao và thông tin. Mô hình này hỗ trợ các doanh nghiệp và dự án sáng tạo, từ khởi nghiệp đến nghiên cứu phát triển, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững.
- Thu hút các dự án công nghệ cao và công nghệ thông tin: Khu công nghiệp này hướng đến các dự án thuộc danh mục ngành đặc biệt ưu đãi đầu tư, theo quy định của pháp luật về đầu tư.
- Dự án chuyển giao công nghệ: Tạo điều kiện cho các dự án có chuyển giao công nghệ thuộc danh mục khuyến khích chuyển giao, giúp nâng cao khả năng áp dụng các công nghệ tiên tiến vào sản xuất.
- Hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo và đổi mới sáng tạo: Khu công nghiệp còn chú trọng đến các dự án khởi nghiệp sáng tạo, nghiên cứu và phát triển, đóng góp vào hệ sinh thái đổi mới sáng tạo.
- Ưu tiên diện tích đất cho công nghệ cao: Ít nhất 30% diện tích đất công nghiệp của khu công nghiệp được dành cho các dự án công nghệ cao, giúp tối ưu hóa nguồn lực và thúc đẩy sự phát triển ngành này.

Xem thêm: Các thông tin cần thiết và đầy đủ về khu công nghiệp Đại Đăng dành cho các nhà đầu tư
Khu công nghiệp mở rộng
Khu công nghiệp mở rộng được hình thành từ việc tăng quy mô diện tích của khu công nghiệp đã có sẵn, giúp tạo ra không gian phát triển mới và thu hút thêm các dự án đầu tư. Phần diện tích mở rộng thường có ranh giới liền kề hoặc lân cận với khu công nghiệp cũ, cho phép kết nối và sử dụng chung các hạ tầng kỹ thuật hiện có.
Mô hình này không chỉ giúp tối ưu hóa chi phí mà còn mang lại cơ hội tăng trưởng cho các doanh nghiệp, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển lâu dài.

Quy trình thành lập khu công nghiệp như thế nào?
Theo Nghị định 35/2022/NĐ-CP, quá trình thành lập khu công nghiệp trải qua các giai đoạn từ chuẩn bị hồ sơ đến thực hiện trình tự thủ tục theo quy định. Cụ thể:
Hồ sơ chuẩn bị bao gồm những gì?
Nhà đầu tư cần cung cấp đầy đủ các tài liệu pháp lý nhằm đảm bảo tính hợp lệ và đáp ứng điều kiện phát triển khu công nghiệp. Danh mục hồ sơ cần chuẩn bị gồm các tài liệu quan trọng sau:
- Văn bản đề nghị thành lập khu công nghiệp do nhà đầu tư gửi đến cơ quan có thẩm quyền.
- Quyết định phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng khu chế xuất do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ban hành.
- Giấy chứng nhận đầu tư cấp cho nhà đầu tư triển khai dự án phát triển cơ sở hạ tầng khu chế xuất.
- Bộ hồ sơ thành lập gồm 04 bộ, trong đó 01 bản gốc gửi đến Ban Quản lý khu chế xuất hoặc Sở Kế hoạch và Đầu tư theo quy định.

Xem thêm: KCN Vĩnh Lộc và những điều mà bạn chưa biết về khu công nghiệp này!
Các trình tự thủ tục thành lập Khu công nghiệp
Việc thành lập khu công nghiệp đòi hỏi thực hiện theo trình tự thủ tục rõ ràng nhằm đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật và tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển hạ tầng. Tùy theo từng loại dự án, quá trình này bao gồm các bước cụ thể như sau:
Trường hợp 1: Đối với dự án hạ tầng khu công nghiệp sử dụng vốn đầu tư công
- Bước 1: Chuẩn bị báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, đảm bảo nội dung giải trình đáp ứng điều kiện quy định tại Điều 9 của Nghị định.
- Bước 2: Thẩm định báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, kiểm tra tính phù hợp theo quy định pháp luật về đầu tư công.

Trường hợp 2: Dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng khu công nghiệp
- Bước 1: Đề xuất dự án đầu tư hoặc báo cáo nghiên cứu tiền khả thi trong hồ sơ xin chấp thuận chủ trương đầu tư, đảm bảo đáp ứng Điều 9 và khoản 1 Điều 10 của Nghị định.
- Bước 2: Thẩm định và xem xét chấp thuận chủ trương đầu tư, đánh giá các điều kiện theo quy định pháp luật về đầu tư.

Trường hợp 3: Khu công nghiệp thuộc trường hợp phân kỳ đầu tư
- Bước 1: Nộp hồ sơ dự án với cam kết tiến độ thu hút đầu tư vào cụm liên kết ngành theo khoản 3 Điều 9 của Nghị định.
- Bước 2: Xin cấp giấy chấp thuận chủ trương đầu tư hoặc Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư, đảm bảo hồ sơ dự án tuân thủ quy định pháp luật.
- Bước 3: Sau khi đạt tỷ lệ lấp đầy tối thiểu 60% hoặc hoàn thành xây dựng hệ thống hạ tầng theo quy hoạch, thực hiện thủ tục xin cấp giấy chấp thuận chủ trương đầu tư cho giai đoạn tiếp theo.

Xem thêm: KCN Lê Minh Xuân Bình Chánh và những thông tin chi tiết mới nhất
Những lợi ích khi đầu tư vào khu công nghiệp và xu hướng phát triển trong tương lai?
Đầu tư vào khu công nghiệp mang lại nhiều cơ hội phát triển bền vững cho doanh nghiệp và nền kinh tế. Cùng với đó, xu hướng phát triển khu công nghiệp trong tương lai tập trung vào công nghệ xanh, mở ra nhiều tiềm năng mới cho doanh nghiệp.
Những lợi ích khi đầu tư vào khu công nghiệp
Hạ tầng và tiện ích được đồng bộ
Các khu công nghiệp phát triển với hạ tầng hiện đại, bao gồm giao thông, điện, nước, viễn thông và hệ thống xử lý nước thải. Quy hoạch đồng bộ giúp doanh nghiệp vận hành hiệu quả, tối ưu chi phí và nâng cao năng suất.
Khu vực xung quanh thường có nhà ở cho công nhân, gần trường học, bệnh viện và ngân hàng, đáp ứng nhu cầu sinh hoạt và làm việc. Môi trường sống thuận lợi giúp người lao động an tâm gắn bó, tạo nền tảng cho sự phát triển bền vững.
Doanh nghiệp có cơ hội thu hút nhân sự chất lượng, xây dựng đội ngũ ổn định, nâng cao lợi thế cạnh tranh. Một hệ sinh thái công nghiệp hiện đại không chỉ thúc đẩy sản xuất mà còn tạo động lực phát triển kinh tế địa phương.

Ưu đãi từ chủ đầu tư
Doanh nghiệp đầu tư cần chính sách hỗ trợ để tối ưu chi phí và tăng trưởng bền vững. Chủ đầu tư cung cấp nhiều ưu đãi về thuế và tài chính, giúp doanh nghiệp dễ dàng triển khai dự án và mở rộng hoạt động. Chính sách cụ thể bao gồm:
- Thuế thu nhập doanh nghiệp: Áp dụng mức 17% trong 10 năm đầu, miễn thuế 2 năm đầu và giảm 50% trong 4 năm tiếp theo.
- Thuế nhập khẩu: Miễn thuế đối với hàng hóa nhập khẩu phục vụ việc tạo lập tài sản cố định cho dự án đầu tư mới.
- Tiền thuê đất: Miễn phí trong thời gian xây dựng cơ bản (tối đa 3 năm từ ngày có quyết định thuê đất), tiếp tục miễn thêm 11 năm sau đó.

Hỗ trợ từ chủ đầu tư
Doanh nghiệp trong khu công nghiệp tận dụng lợi thế từ hệ sinh thái sản xuất, dễ dàng hợp tác và mở rộng chuỗi cung ứng. Chủ đầu tư cung cấp nhiều hỗ trợ thiết thực, giúp doanh nghiệp hoạt động hiệu quả và phát triển bền vững.
- Hỗ trợ pháp lý: Chủ đầu tư hướng dẫn và hoàn thiện các thủ tục như Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư (IRC), Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp (ERC) và các hồ sơ liên quan.
- Hỗ trợ hoạt động: Doanh nghiệp nhận được sự đồng hành trong các lĩnh vực như logistics, tuyển dụng lao động và các dịch vụ hỗ trợ khác.

Xem thêm: Thông tin đầy đủ và mới nhất về khu công nghiệp Việt Hương các nhà đầu tư phải lưu ý
Xu hướng phát triển của khu công nghiệp trong tương lai
Khu công nghiệp ngày càng đổi mới để đáp ứng nhu cầu phát triển bền vững. Sau đây là những xu hướng phát triển của khu công nghiệp trong tương lai:
Khu công nghiệp sinh thái
Doanh nghiệp toàn cầu hướng tới trung hòa carbon và phát triển bền vững, thúc đẩy xu hướng “xanh hóa” các khu công nghiệp. Việc áp dụng mô hình khu công nghiệp sinh thái không chỉ thu hút vốn FDI chất lượng cao mà còn tạo nền tảng cho sản xuất bền vững.
Các khu công nghiệp tiêu biểu cho xu hướng này gồm:
- VSIP III Bình Dương: Khu công nghiệp phát triển theo mô hình sinh thái, trở thành điểm đến của các tập đoàn lớn. LEGO đã xây dựng nhà máy rộng 44 ha, vận hành hoàn toàn bằng năng lượng mặt trời.
- Nhà máy Pandora: Khởi công từ tháng 5/2024 tại VSIP III, cam kết sử dụng 100% năng lượng tái tạo, góp phần vào mục tiêu giảm phát thải.

Mô hình khu Công nghiệp – Đô thị – Dịch vụ
Mô hình Khu công nghiệp – Đô thị – Dịch vụ tạo nền tảng cho phát triển kinh tế bền vững, đáp ứng nhu cầu sản xuất và đời sống. Theo Nghị định 35/2022/NĐ-CP, mô hình này tích hợp các khu chức năng, giúp doanh nghiệp mở rộng hoạt động đồng thời đảm bảo môi trường sống hiện đại cho lao động và chuyên gia.
Các thành phần chính gồm:
- Khu công nghiệp: Khu vực sản xuất, chế biến, thu hút đầu tư và phát triển công nghiệp.
- Khu đô thị – dịch vụ: Cung cấp nơi ở, tiện ích công cộng, dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp và người lao động.
Tại Việt Nam, các dự án tiêu biểu như Khu công nghiệp – Đô thị – Dịch vụ Becamex – VSIP Bình Phước, Khu công nghiệp – Đô thị – Dịch vụ Liên Hà Thái đang phát triển theo mô hình này, góp phần nâng cao chất lượng đầu tư và đời sống lao động.

Qua bài viết trên, bạn đã hiểu rõ khu công nghiệp là gì cũng như những cơ hội đầu tư bền vững mà mô hình này mang lại. Hiểu rõ về mô hình này giúp doanh nghiệp lựa chọn môi trường phù hợp để mở rộng sản xuất và tạo cơ hội việc làm cho người lao động.
Để hiểu rõ hơn về các khu công nghiệp tại Việt Nam và cơ hội đầu tư tiềm năng, bạn hãy truy cập Mogi.vn ngay hôm nay nhé!
Nguồn tham khảo: Tổng hợp
Xem thêm: